ADOS-2 stanowi częściowo ustrukturyzowany, wystandaryzowany protokół obserwacji, wykorzystywany w diagnozowaniu osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD).
Narzędzie obejmuje zestaw prób prowokujących osobę badaną do określonych zachowań społecznych, co umożliwia obserwowanie jej w trakcie naturalnie przebiegającej interakcji z badającym. Wymaga posługiwania się wystandaryzowanym zestawem pomocy i kierowania się ściśle zdefiniowanymi kryteriami oceny, ale procedurę badania charakteryzuje znaczny stopień elastyczności. Składa się z pięciu modułów (wersji) przeznaczonych dla badanych różniących się wiekiem i poziomem rozwoju ekspresji językowej. Na podstawie obserwacji diagnosta ocenia różne aspekty zachowania, reprezentujące pięć kategorii: Język i komunikacja, Wzajemność w interakcjach społecznych, Zabawa/Wyobraźnia, Zachowania stereotypowe i sztywne zainteresowania, Inne zachowania odbiegające od normy. Oprócz danych jakościowych w efekcie badania uzyskuje się wyniki ilościowe w dwu skalach: Afekt społeczny oraz Ograniczone i powtarzane zachowanie, a także wynik całkowity. Porównanie tego wyniku z odpowiednim dla danego modułu progiem odsiewowym pozwala na określenie, czy zachowanie badanego wskazuje, czy nie wskazuje na zaburzenia ze spektrum autyzmu, a w przypadku najmłodszych badanych (w wieku poniżej 31 miesięcy) – na określenie stopnia, w jakim zachowanie dziecka budzi niepokój. W odniesieniu do badanych w wieku powyżej 30 miesięcy oblicza się też na podstawie wyniku całkowitego wynik porównawczy, wyrażony w skali 1-10, wskazujący na nasilenie zaburzeń i pozwalający na porównania interindywidualne.
Materiały:
- Komplet (zestaw pomocy diagnostycznych, podręcznik, 5 rodzajów protokołów – po 10 egz.)
- Podręcznik
- Protokół Modułu T – przeznaczony do badania dzieci w wieku 12-30 miesięcy, których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 12 miesięcy (10 egz.)
- Protokół Modułu 1 – przeznaczony jest do badania osób w wieku chronologicznym, powyżej 30 miesięcy, u których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 15 miesięcy (10 egz.)
- Protokół Modułu 2 – przeznaczony do badania osób w dowolnym wieku chronologicznym, u których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 15 miesięcy i które opanowały mowę zdaniową, ale nie posługują się nią płynnie (10 egz.)
- Protokół Modułu 3 – przeznaczony do badania dzieci i młodych nastolatków posługujących się mową płynną (10 egz.)
- Protokół Modułu 4 – przeznaczony do badania starszych nastolatków i dorosłych mówiących płynnie (10 egz.)
- Zestaw pomocy diagnostycznych
* Wydawcą testu jest Hogrefe Testcentrum s.r.o.
Do zakupu testu ADOS-2 przez osobę niebędącą psychologiem niezbędne jest posiadanie certyfikatu ukończenia szkolenia.
Honorujemy certyfikaty polskie i zagraniczne. Osoba niebędąca psychologiem i posiadająca certyfikat może zamówić ADOS-2 wysyłając zamówienie (pobierz wzór) oraz skan lub zdjęcie certyfikatu mailem na adres testshop@practest.com.pl.
Może być wykorzystywany w procesie diagnostycznym, dostarczając danych na temat zachowania osoby z podejrzeniem zaburzeń ze spektrum autyzmu w wystandaryzowanej sytuacji. Jest użyteczny w badaniach naukowych, a także w ocenie zmian w funkcjonowaniu osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) zachodzących wraz z czasem lub pod wpływem określonej interwencji.
Rzetelność
Badania prowadzone w ramach polskiej standaryzacji ADOS-2 wykazały dobrą rzetelność narzędzia, ocenianą na podstawie zgodności ocen sędziów, stabilności i zgodności wewnętrznej.
Trafność
Za trafnością polskiej wersji ADOS-2 przemawiają wysokie korelacje wyników z wynikami innych narzędzi do diagnozy autyzmu (Autism Diagnostic Interview i Social Communication Questionnaire) oraz istotne i duże różnice między grupą z rozpoznaniem autyzmu dziecięcego lub innych zaburzeń ze spektrum autyzmu a grupą kontrolną, obejmującą osoby z zaburzeniami spoza spektrum autyzmu oraz osoby rozwijające się typowo. Zadowalające okazały się wskaźniki czułości i specyficzności wyników.
Uprawnienia do zakupu i stosowania danego testu zależą od jego kategorii, wyznaczonej zgodnie z kategoryzacją Komisji do Spraw Testów Psychologicznych działającej z ramienia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
ADOS-2 jest narzędziem kategorii A+.